De overheid heeft besloten dat het vanaf 1 januari 2024 niet meer toegestaan is plastic wegwerpbekers en -bakjes te gebruiken. Ook kartonnen bekertjes waarin plastic verwerkt is mogen dan niet meer gebruikt worden. Dat betekent dat horeca, bedrijfskantines, kantoren en instellingen ander materiaal moeten gaan gebruiken als ze snacks, thee, koffie, limonade en bier verkopen en/of verstrekken. Ook voor sportkantines vereist dat een grote omschakeling. Alleen herbruikbare bakjes en bekers mogen dan gebruikt worden.
Hoe gaan verenigingen daarmee om? Van welke alternatieven gaan ze gebruik maken? Welke alternatieven zijn er überhaupt? En hoe gaan gemeentes en de KNVB met deze nieuwe regelgeving om? Wat gaan zij clubs adviseren? En kunnen verenigingen financieel ondersteund worden? Want vervangend plasticvrij materiaal zal in aanschaf wel duurder zijn, zo vermoeden we. Het zijn allemaal vragen die bij ons opkomen en waar we duidelijkheid over willen verschaffen. We pretenderen niet DE oplossing te hebben, maar we gaan deze week in vier achtereenvolgende afleveringen dieper in op dit onderwerp. Wat staat clubs allemaal te wachten en hoe kunnen ze daarmee omgaan?
In de derde aflevering van deze serie laten we Tim Hofman aan het woord. Tim is Programmamanager Duurzaamheid bij de KNVB. Wat is het advies van de KNVB aan voetbalverenigingen? Wat kan de voetbalbond betekenen voor sportclubs als per 1 januari plastic bekers en bakjes niet meer gebruikt mogen worden? Het zijn vragen die we hem voorleggen.
De KNVB heeft De Groene Club opgericht. Wat doet die Groene Club?
Tim: ‘De Groene Club is in 2018 opgericht door de KNVB en helpt verenigingen met het verduurzamen van hun sportaccommodatie. Het motto is: Volle clubkas, lage broeikas. Daarmee wordt aangegeven dat duurzaamheid niet alleen goed is voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Door de jaren heen is veel kennis vergaard en die kennis wordt verder uitgebreid naar andere gebieden. Zo is de groene Club ook bezig op het gebied van afval, water, bouw en mobiliteit. Innovatieve oplossingen om clubs zoveel mogelijk te ondersteunen worden getest. Als je als bestuurder bezig bent met het verduurzamen van je vereniging, meld je dan aan bij de Groene Club. Dat kan via internet: www.degroeneclub.nl ‘
Wat adviseert de KNVB de voetbalclubs te gaan doen als er per 1 januari 2024 een verbod komt op het gebruik van wegwerp bier- en koffiebekers die plastic bevatten?
Tim: ‘Clubs kunnen dan gaan voor optimale duurzaamheid in hun kantine. De kantine is het kloppende hart van elke vereniging, een plek van gezelligheid en inkomsten. En hoewel het soms een uitdaging kan zijn met vrijwilligers zonder horeca-ervaring, biedt dit verbod op single-use plastic ook kansen voor verbetering en innovatie. Dit is een geweldige kans om na te denken over duurzamere opties. Hard plastic bier- en koffiebekers bijvoorbeeld. Meer afwas? Geen zorgen! We hebben uitstekende alternatieven onderzocht.’
Als er gekozen gaat worden voor zulke bekers voor veelvuldig gebruik, hoe gaan die bekers dan gereinigd worden?
Tim: ‘Verenigingen hebben diverse keuzes: de vertrouwde spoelbak, een geautomatiseerde variant of een vaatwasser. Nu is het vaak zo dat bij een vertrouwde spoelbal de kraan continue een beetje open staat zodat het water in de spoelbak vers blijft. Dit is niet optimaal. Zowel op waterbesparing als op energieverbruik is er een beter alternatief: een geautomatiseerde spoelbak. Een waterbesparende AquaFox bijvoorbeeld, waarbij een extra kraantje in de spoelbak geplaatst wordt, dat automatisch water en zeep toevoegt op momenten wanneer dat nodig is.’
Ga daar eens dieper op in.
Tim: ‘Zowel op waterbesparing als op energieverbruik wint de geautomatiseerde spoelbak van de vaatwasser en de traditionele spoelbak. En wat reinigingsmiddelen betreft is zo’n systeem efficiënter en economischer in het zeepverbruik dan een gemiddelde vaatwasser. De kostenanalyse valt dus duidelijk uit in het voordeel van een geautomatiseerde spoelbak. Het is aanzienlijk voordeliger dan een traditionele vaatwasser of een normale spoelbak. Door gebruik te maken van een automatische spoelbak ben je verzekerd van goed gespoelde glazen en je helpt bovendien het milieu door zuinig met water om te gaan. In een steeds droger Nederland is dat een welkome oplossing. En voor de clubkas is het ook beter.’
En hoe kunnen de clubs omgaan als ze patat, snacks en broodjes verkopen in hun kantine?
Tim: ‘Ter vervanging van het plastic patat- of snackbakje kan gekeken worden naar papier, karton of naar biobased bakjes van bijvoorbeeld rietsuiker of bamboe. Voor het meegeven van broodjes is de beste optie om dat op een kartonnen bordje mee te geven en daar een servetje bij te verstrekken. Of om te kiezen voor alleen een servetje.’
Heb je nog andere tips?
Tim: ‘Het gaat niet alleen om het verbod op plastic wegwerpmateriaal per 1 januari. Clubs kunnen voor het milieu zelf nog veel meer doen. Ik kan wel een uitgebreid verhaal afsteken met talloze voorbeelden, maar voetbalvereniging IJFC uit IJsselstein heeft onlangs deelgenomen aan een afvalpilot van VANG Buitenshuis, de KNVB en Seenons. Hiervoor is een zeer uitgebreide website samengesteld: www.duurzamesportsector.nl/artikel/zo-helpt-ijfc-ijsselstein-de-afvalberg-te-verkleinen/ . Een echte aanrader, waar clubs heel veel informatie kunnen opdoen. Vooral de tips hoe je als sportvereniging je eigen afvalstroom kunt inperken zijn zeer aan te bevelen. VOC uit Rotterdam is daar al heel ver in. Ook daar is een site van: Cricket- en voetbalvereniging V.O.C. Rotterdam | Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (minderwegwerpplastic.nl) . Is ook aan te bevelen.’
