Dat het huidige betaald voetbalseizoen van start is gegaan met een toename van het aantal wanordelijkheden in en om de stadions, is de afgelopen weken helaas overduidelijk geworden. Met deze toename is het aantal sancties dat hiervoor wordt uitgedeeld eveneens gestegen: er worden aanzienlijk meer stadionverboden opgelegd en er lopen momenteel veel meer tuchtzaken dan in de afgelopen seizoenen.
Stadionverboden
Sinds de start van het nieuwe seizoen (1 juli 2021) zijn er al 354 stadionverboden uitgedeeld. 265 stadionverboden zijn opgelegd op basis van een melding van een club en 89 op basis van een melding van het Openbaar Ministerie. De afgelopen jaren werden gemiddeld 600 stadionverboden over een heel seizoen opgelegd. Nu, na amper een derde van het seizoen, staat de teller van de stadionverboden al op ruimschoots de helft van wat gemiddeld is.
301 stadionverboden zijn opgelegd aan personen die in het bezit waren van een toegangsbewijs, dus naar aanleiding van incidenten in en om het stadion. De overige 53 gingen naar personen vanwege voetbalgerelateerde incidenten die buiten de wedstrijden om of niet in de buurt van een stadion plaatsvonden.
De meeste stadionverboden (63) zijn opgelegd vanwege het gooien van voorwerpen en/of vloeistoffen, een gedraging waarop een straf staat van 9 tot 36 maanden. Ook voor openlijke geweldpleging werden veel stadionverboden opgelegd (61); dit zijn stadionverboden met een duur vanaf 36 maanden of meer. Voor het betreden van het speelveld werden er tot nu toe 30 stadionverboden opgelegd (60 maanden) en 24 voor belediging (minimale duur van 9 maanden). Voor het afsteken van vuurwerk zijn er tot nu toe 21 stadionverboden opgelegd (18 maanden).
Een persoon die een stadionverbod heeft en zich toch in of rondom een stadion ophoudt, riskeert een tweede (mogelijk langer) stadionverbod en een nieuwe (hogere) geldboete. Daarnaast kan een persoon die zijn stadionverbod overtreedt, hiervoor ook strafrechtelijk worden vervolgd en een gevangenisstraf van zes maanden krijgen.
Tuchtzaken
Het tuchtrechtsysteem van de KNVB geldt alleen voor KNVB-leden. Op grond hiervan kunnen clubs verantwoordelijk worden gehouden voor wanordelijkheden door personen in en om het stadion en hiervoor worden bestraft. Het beoordelen en bestraffen van clubs vindt plaats door onafhankelijke tuchtrechtelijke organen: de aanklager, tuchtcommissie en commissie van beroep betaald voetbal. Bij het beoordelen of een club verantwoordelijk is voor misdragingen van supporters, wordt er getoetst of de club voor, tijdens en na de wedstrijd voldoende maatregelen heeft genomen om dit te voorkomen of te beëindigen. Ook speelt mee of de club de daders heeft geïdentificeerd en bestraft.
Als zich (vermoedelijk) wanordelijkheden hebben voorgedaan, dan kan de aanklager een vooronderzoek starten. Daarbij krijgt een club in principe twee weken de tijd om een reactie in te sturen. Naar aanleiding van het volledige dossier neemt de aanklager een beslissing om de club een schikking aan te bieden, de zaak te seponeren of direct aan de tuchtcommissie voor te leggen. Als de aanklager een schikkingsvoorstel doet, dan heeft de club een week de tijd om te laten weten of men het voorstel wil accepteren. Doet de club dit niet, dan wordt de zaak voorgelegd aan de tuchtcommissie.
Dit seizoen zijn er al 87 vooronderzoeken opgestart. De afgelopen jaren ging het om in totaal 70 tot 90 tuchtzaken over een geheel seizoen. Dus ook op dit vlak is de verwachting dat er in het seizoen 2021/’22 meer straffen dan normaal zullen worden uitgedeeld.
Vaak gaan zaken om combinaties van vergrijpen, maar (veruit) de meest voorkomende incidenten die worden onderzocht zijn het afsteken van vuurwerk en het gooien van voorwerpen en/of vloeistoffen. Momenteel lopen er bovendien vier onderzoeken naar mogelijk kwetsende of opruiende spandoeken die in het stadion zijn opgehangen.
Straffen voor clubs zijn vastgelegd in richtlijnen, waarbij boetes kunnen oplopen tot maximaal 90.750 euro en ook het sluiten van publieksvakken behoort tot de mogelijkheden.
Extra maatregelen
De clubs hebben de afgelopen jaren al veel geïnvesteerd in de veiligheidsorganisatie. Momenteel wordt er door de KNVB, Eredivisie CV, Keuken Kampioen Divisie, clubs en het ministerie van Justitie en Veiligheid gewerkt aan een gezamenlijk plan met extra maatregelen om de overlast door relschoppers in en rond het stadion verder te bestrijden. Dit plan moet op 16 november klaar zijn.
