Raymond Kraaijbeek (TOGB-za): ‘De KNVB is een monopolist’

Op deze plek willen we een paar weken achter elkaar trainers aan het woord laten die graag een hogere licentie willen halen. Hoe verloopt de inschrijvingsprocedure voor een trainersopleiding? Welke weg moet daarbij bewandeld worden? Hoe wordt besloten of ze al dan niet aan de cursus kunnen deelnemen? Op welke grond wordt die beslissing genomen? Het zijn allemaal vragen die we trainers willen voorleggen en ook willen we van ze weten hoe ze zich hierbij voelen als de weg van de aanmelding eenmaal ingeslagen is. Of als ze afgewezen zijn, want dat gebeurt vaak. Er zijn immers elk jaar veel meer aanmeldingen dan er plekken te vergeven zijn.

De bedoeling is dat we over dit onderwerp in een later stadium ook de KNVB aan het woord laten, maar eerst is het woord aan enkele trainers. Vorige week hebben we gesproken met Rody van Hemert van Rijnmond Hoogvliet Sport, ditmaal laten we Raymond Kraaijbeek aan het woord. Raymond werd twee seizoenen geleden met Neptunus-Schiebroek kampioen en promoveerde daardoor naar de eerste klasse, maar zijn UEFA-B licentie was ontoereikend om op dat niveau trainer te zijn. Hij meldde zich aan voor die opleiding, maar werd na een gesprek afgewezen. Inmiddels is Raymond als trainer werkzaam bij zaterdagvierdeklasser TOGB, waar hij vorige week zijn contract verlengde.

Je werd met Neptunus Schiebroek kampioen in de tweede klasse en promoveerde naar de eerste klasse. Voor de club heel leuk en voor jou een puik resultaat, maar jij had niet de papieren om op dat niveau trainer te zijn.

Raymond: ‘Dat klopt. Ik heb UEFA-B en dan krijg je één jaar dispensatie zodat je in de tussentijd je licentie kunt halen om op dat niveau trainer te zijn. Ik schreef me in voor die opleiding, maar na een gesprek werd ik afgewezen.’

Vertel daar eens meer over.

Raymond: ‘De KNVB heeft alle macht. Zij maken de dienst uit. De voetbalbond is een monopolist, net zoals de NS en de PTT dat waren. Die zijn kapot gegaan, maar de KNVB blijft overeind en als trainertje heb je je maar te houden aan de regels die zij voorschrijven. Dat je voor de inschrijving en een presentatiegesprek in totaal 250 euro moet betalen en dat geld niet terug krijgt als je niet tot de opleiding toegelaten wordt, bijvoorbeeld. Dat is toch van de zotte? Ik ben erachter gekomen dat ik op voorspraak van de trainersvakbond voor een gesprek uitgenodigd werd, want trainers die met hun club gepromoveerd waren maar de licentie niet hadden voor dat hogere niveau, die trainers moesten voorrang krijgen, vond de trainersvakbond. Ik ontving dan ook een uitnodiging, maar pas twee weken voordat het gesprek zou plaatsvinden. In die twee weken moest ik een heleboel opdrachten uitwerken.’

Welke opdrachten bijvoorbeeld?

Raymond: ‘Ik moest een presentatie maken van een training die ik zou moeten geven op basis van videobeelden. Twee dagen van te voren kreeg ik die beelden pas. Het betrof de wedstrijd Frankrijk-Duitsland en ik zou de coach van de Duitsers zijn. Dat vond ik al heel raar. Ik ben geen Duitser, ik ben een Nederlandse trainer. Waarom kreeg ik dan geen beelden van een Nederlandse wedstrijd? Dat heb ik ook gezegd tijdens het gesprek dat later volgde. Ik ben zelfkritisch genoeg om eerst naar me zelf te kijken, maar als ik ergens iets van vind, dan zeg ik dat meteen.’

Hoe verliep je gesprek?

Raymond: ‘De presentatie van mijn VCT, de voetbalconditietraining, ging niet goed. Ik kon niet onderbouwen waarom mijn spelers bij Neptunus Schiebroek zo fit waren. Fit waren mijn spelers natuurlijk wel, maar ik kon niet goed uitleggen waardoor dat kwam. Normaal gesproken heb ik mijn mondje echt wel bij me en kan iets uitleggen en alles prima onder woorden brengen, maar ik klapte dicht. Ik was toch al een beetje geïrriteerd, want dat ik een training moest maken aan de hand van beelden van het nationale elftal van Duitsland zat me al niet lekker. Bij de bond vinden ze dat je als trainer moet werken volgens het boekje van Raymond Verheijen. Zijn aanpak staat daar heel hoog in het vaandel, maar ik ben niet zo’n voorstander van zijn opvattingen. Ik denk niet in dat straatje. Ik heb mijn eigen ideeën hoe ik mijn trainingen moet opbouwen en hoe ik mijn spelers laat trainen. Altijd met weerstand en in wedstrijden altijd van je eigen kracht uitgaan bijvoorbeeld. Ik speel niet in een vast systeem zoals 4-3-3- of 4-4-2. Mijn ploeg speelt 5-5 en gedurende wedstrijden kun je dan altijd wat schuiven op het veld als er iets aangepast moet worden. Maar ik kon dat allemaal niet goed uitleggen. Ik zat gewoon te choken. Het gesprek verliep niet goed en dat werd er niet beter op door de vragen die aan me gesteld werden. Toen ze na afloop vroegen wat ik ervan vond, antwoordde ik dan ook dat het kut was.’

Noem eens een voorbeeld van een vraag waarvan je stekels overeind gingen staan?

Raymond: ‘Wat kom je brengen’, vroegen ze in het begin van het gesprek. ‘Brengen? Ik kom hier iets halen en dat is een UEFA-A licentie’, antwoordde ik. Dat begon dus al niet lekker, vond ik. En toen ze later in het gesprek vroegen hoe ik het zou doen als ik trainer van IJsselmeervogels zou zijn, antwoordde ik dat ik daar niet werkte. Ik zei dat ik trainer was van een eersteklasser, dat ik het seizoen daarvoor kampioen geworden was en na promotie alweer bovenin meedraaide en dat er aan mijn prestaties dus niks mankeerde. Onbewust zat ik me daar van binnen toch allemaal een beetje over op te winden, denk ik.’

Hadden je gesprekspartners het anders aan moeten pakken?

Raymond: ‘Nee, want zo werkt het natuurlijk niet. Ik verwijt Gert Aandewiel en Patrick Demmers, mijn gesprekspartners niets. Dat zijn geen koekenbakkers. Nee, het lag aan mezelf dat het niet ging. Ik had nog nooit meegemaakt dat ik zo zat te choken. Kennelijk speelde de spanning van het gesprek, de ergernis vooraf over het feit dat ik trainer van Duitsland moest zijn en ook de vragen die ze in het begin stelden daar allemaal een rol in.’

Je werd niet toegelaten tot de cursus en naar UEFA-A kon je dus voorlopig fluiten.

Raymond: ‘Dat was een fikse tegenvaller. Ik had op mijn werk alles al geregeld dat ik die opleiding zou gaan doen. Had er mijn werktijden al op aangepast. Maar na dat presentatiegesprek was het over en sluiten. Toegelaten werd ik niet. Er zijn een heleboel trainers die een hogere licentie willen hebben, ontzettend veel meer dan dat er plekken beschikbaar zijn. Vorig jaar was ik 1 van de 250 kandidaten voor UEFA-A. In totaal worden er elk jaar slechts 16 trainers toegelaten en heel veel dus niet. En die zijn allemaal hun geld kwijt. Kunnen ze dan niet meer cursussen uitschrijven bij de KNVB? Ook de selectieprocedure kan wel iets anders, vind ik. Ze zeggen bij de KNVB dat je een betere kans maakt op toelating als je eerst een jaartje als assistent-trainer in de hoofdklasse hebt gewerkt, maar dat is bullshit, vind ik. Ze moeten je gewoon selecteren op kwaliteit.’

Je ploeg speelde in de eerste klasse, maar jij kon de benodigde licentie niet gaan halen om er trainer te kunnen blijven. Moest je daarom weg bij Neptunus-Schiebroek?

Raymond: ‘Nee, ze waren toch al van plan afscheid van me te nemen, omdat ze anders een mannetje met papieren erbij moesten halen. Dat wilden ze niet.’

Nu ben je trainer van vierdeklasser TOGB, waarmee je inmiddels je contract verlengd hebt. Is dat niveau je eindstation?

Raymond: ‘Nee, als een hoofdklasser komt, ben ik meteen weg. Maar ik zal dus eerst wel UEFA-A moeten halen. Dit jaar heb ik me vanwege corona niet aangemeld voor die trainerscursus, maar volgend jaar ga ik dat wel doen. Ik wil namelijk dolgraag het hoogst haalbare als trainer, het betaald voetbal in bijvoorbeeld. Ik ben te oud om ooit nog een proflicentie te halen, maar in het betaald voetbal ergens assistent zijn, of als trainer bij een BVO in de jeugdopleiding te werken, dat lijkt me heel leuk om te doen. Ik ben er van overtuigd dat ik UEFA-A kan halen, maar dan moet je dus wel toegelaten worden tot de cursus. Hopelijk gaat het gesprek een volgende keer wel goed en kan ik me beter presenteren.’