Hij heeft als betaald voetballer jarenlang in de eredivisie gespeeld. Meer dan honderd wedstrijden op het hoogste niveau heeft hij achter zijn naam staan, als voetballer van Xerxes/DHC en later van Excelsior. Eerder stond hij als speler van het Nederlands jeugdelftal onder de 16 samen op het veld met spelers als Johan Cruijff, Wim van Hanegem, Barry Hulshoff en doelman Piet Schrijvers. Maar het is niet over deze zaken dat we met de inmiddels 73-jarige Beb van der Heijden in het kader van de rubriek Oude Glorie een verhaal willen maken. Dat willen we wel over het seizoen 1979-1980, toen hij als trainer van Xerxes eerst afdelingskampioen in de hoofdklasse A werd, daarna kampioen van de zondagamateurs en als extra toetje van een voortreffelijk seizoen tegen zaterdagkampioen Noordwijk om het algeheel landskampioenschap van de amateurs moest spelen. Beb trok er bereidwillig een uurtje voor uit en wij hingen aan zijn lippen.
Hoe kwam je als trainer bij Xerxes terecht?
Beb: ‘In 1973 stopte ik als betaald voetballer bij Excelsior en ben direct teruggegaan naar Xerxes, de club waar ik als kind groot geworden ben. Bij die club zat mijn vader vele, vele jaren in het bestuur en mijn moeder was tijdens thuiswedstrijden van het eerste elftal gastvrouw in de bestuurskamer. Dus het was niet meer dan logisch dat ik toen bij Xerxes terugkeerde. Ik heb er drie jaar in het eerste gevoetbald en deed dat in combinatie met het trainen van de A-jeugd.’
Had je daarvoor toen al de benodigde papieren?
Beb: ‘Ja, want al toen ik nog bij Excelsior speelde wist ik dat ik later trainer wilde worden. Niet in het betaald voetbal, maar wel bij de amateurs. Ik heb eerst mijn D-diploma gehaald en later mij C-diploma. Toen heetten die diploma’s nog zo. Je had ook nog een B- en een A-diploma. Over dat D- diploma van mij bestaat trouwens nog een leuke anekdote. Je moest daarvoor een vaardigheidstest afleggen, op een zaterdagochtend. Ik voetbalde destijds nog bij Excelsior en toen ik voor die test bij Overmaas op de grasmat verscheen, reageerde de cursusleider Berry Janse hoogst verbaasd. ‘Wat kom jij hier doen? Jij voetbalt in de eredivisie! Opgelazerd!.’ Dat diploma kreeg ik zonder die test, haha. Toen ik na drie jaar stopte als voetballer bij Xerxes ging ik de A-, B- en C-jeugdselecties trainen en in dat seizoen heb ik ook mijn B-diploma gehaald. Het jaar daarop kwam Xerxes zonder trainer te zitten omdat Sandor Popovics trainer werd bij Barendrecht. Toen werd ik trainer van Xerxes; 30 jaar oud was ik toen.’
Dan ben je trouwens wel heel vroeg gestopt als betaald voetballer. Hoe kwam dat?
Beb: ‘Toen ik bij Excelsior stopte was ik 27 jaar oud. Al die jaren hadden we daar in de avonduren getraind, maar dat jaar besloot de club om ’s middags vanaf 4 uur te gaan trainen. Dat kon ik niet maken op mijn werk, vond ik. Ik had een prima baan met doorgroeimogelijkheden en dat wilde ik niet op de tocht zetten. Toen ben ik maar gestopt als profvoetballer.’
En is dat uiteindelijk goed uitgepakt op je werk? Ben je doorgegroeid?
Beb: ‘Jazeker. En dat had ik niet voor elkaar gekregen als ik bij Excelsior ‘s middags was gaan trainen.’
Terug naar Xerxes. Hoe hoog speelde die club toen jij trainer van het eerste elftal werd?
Beb: ‘Ze waren een paar jaar daarvoor met trainer Hans Dorjee naar de hoofdklasse gepromoveerd en op dit niveau speelden ze nog steeds. Het jaar voordat ik trainer werd, waren al een paar jonens vanuit de jeugdopleiding doorgeschoven naar de selectie. Jongens als Hans de Vries, Paul de Winter, Peter Hoogervorst en Tonnie Rijsdijk die ik bij de A’s allemaal had meegemaakt. Die jonge jongens hadden het in het begin best wel moeilijk in de hoofdklasse. Logisch natuurlijk, want de hoofdklasse was toen het hoogste wat er bestond in het amateurvoetbal. Maar met de jaren werden ze steeds beter en met spelers als John van der Spek, Johnny Vink, Frans Meijer en keeper Peter Brunings erbij hadden we een prima ploeg, die elk jaar beter werd. Dat mondde uit in de successen die we haalden in het seizoen 1979-1980.’
Vertel eens wat meer over dat seizoen? Had je verwacht dat het zo goed zou gaan?
Beb: ‘Voor aanvang van het seizoen hadden we uitgesproken dat we voor het hoogste zouden moeten gaan. Het jaar daarvoor waren we vijfde geworden en gezien de kwaliteiten die we in huis hadden, dachten we dat het mogelijk moest zijn om voor de bovenste plaatsen te spelen. Ik had als trainer een hele goede selectie en alles viel op zijn plek dat seizoen. Weinig blessures, weinig schorsingen en vanaf het begin ging het lekker. Dat kwam ook omdat op de club alles prima geregeld was. Tot aan de kleding die we op wedstrijddagen aan hadden.’
‘We trainden drie keer per week. Op dinsdag- en donderdagavond van 6 uur tot half 8, zodat de spelers daarna nog iets aan hun avond hadden. En ook op zaterdagochtend. Iedereen was er altijd. Vier, vijf wedstrijden voor het einde van het seizoen moesten we thuis voetballen tegen RVC, dat toen koploper was en twee punten meer had dan wij. Aad de Mos was toen daar trainer. Met 6-0 kreeg RVC die dag aan de Bovendijk een ongenadig pak slaag en de volgende dag had journalist Nico Tempelman het in het Vrije Volk over een magisch Xerxes. ‘We hebben vandaag de aanstaande kampioen aan het werk gezien’, had ik na de wedstrijd verklaard. En dat was zo. Het kon gewoon niet meer fout gaan. Een paar weken later werden we tegen CVV kampioen van de hoofdklasse A. Een kwartier voor tijd kwam CVV-trainer Wim Advocaat me al feliciteren. ‘Ik doe het nu maar, want straks met al die mensen om je heen, kan ik het niet meer doen’, zei hij. Dat vond ik wel mooi.’
Toen volgde een nacompetitie met de kampioenen van de andere hoofdklassen met als inzet het landskampioenschap van de zondagamateurs.
Beb: ‘Die andere kampioen waren ROHDA Raalte en Caesar uit Limburg. We speelden onderling een volledige competitie, uit en thuis dus met ontzettend veel toeschouwers langs de lijn. Bij ons was er iedere keer minstens 2500 man. Wij werden winnaar en konden ons dus landskampioen van de zondagamateurs noemen. Na de winst op ROHDA, waardoor we kampioen werden, werd ik in de gang nog geïnterviewd door Jack van Gelder die toen bij NOS werkte.’
Werd je als trainer voor dat kampioenschap extra beloond?
Beb: ‘Niet met een premie, maar ik kreeg wel een cadeautje van de club: een videorecorder. De NOS had beelden van de wedstrijden gemaakt en daarvan hadden ze een videoband samengesteld. Die heb ik toen gekocht, voor 60 gulden ongeveer. Die band heb ik ooit eens aan iemand uitgeleend, maar nooit meer teruggekregen. Ik weet echt niet meer aan wie ik die dingen uitgeleend had.’
En toen moest je nog voetballen tegen Noordwijk, de zaterdagkampioen. Als je die tweestrijd zou winnen zou je algeheel landskampioen zijn.
Beb: ‘Bij die wedstrijden tegen Noordwijk was ik niet aanwezig. Ik was toen namelijk op vakantie in Italië, in Riccione aan de Adriatische kust.’
Op vakantie? Die wedstrijden waren de kers op de taart en dan ben jij als trainer daar niet bij!
Beb: ‘Die vakantie was ruim van tevoren thuis al zo ingepland. Zes weken voordat een seizoen zou beginnen, moest ik weer van vakantie terug thuis zijn. Dat was elk jaar zo, want ik had er een hele grote hekel aan als spelers bij aanvang van een seizoen nog op vakantie waren. Dan moet je als trainer dus het goede voorbeeld geven en ik had dat jaar mijn vakantie weer voor dezelfde tijd besproken. Ja, en dan speel je plots om het algeheel landskampioenschap. Hans Dorjee, die toen al trainer was in het betaald voetbal, heeft de taken waargenomen. Xerxes won trouwens niet de titel.’
Internet was er toen nog niet en mobiele telefoons waren er ook niet. Hoe werd jij in Italië op de hoogte gehouden?
Beb: “ik heb die dagen regelmatig gebeld met Evert Regoort, de elftalleider. Vanuit een telefooncel. Ja, zo gingen die dingen toen. Toen ik van vakantie terugkwam, was het seizoen afgelopen en was iedereen op vakantie. Zo kwam een raar einde aan een heel mooi seizoen.’
En daarna? Ben je nog lang trainer van Xerxes gebleven?
Beb: ‘Na dat seizoen nog vijf jaar. In totaal ben ik 13 jaar trainer geweest bij Xerxes, eerst bij de jeugd later bij het eerste. We zijn gedegradeerd naar de eerste klasse, maar ik bleef wel trainer. Tegenwoordig zou je weggestuurd worden. Later ben ik nog trainer geweest bij Neptunus, twee periodes bij Barendrecht, tussendoor bij Unitas en ook nog bij SHO. Allemaal mooie clubs waar ik nog warme herinneringen aan bewaar en ik ga bij al die clubs nog steeds graag kijken. Maar de mooiste herinneringen bewaar ik nog altijd aan Xerxes. Met heel veel mensen van de club heb ik nog altijd contact, op het jaarlijkse Xerxanenbal bijvoorbeeld, dat dit jaar vanwege corona helaas niet doorging. Door de leden van de club ben ik tot trainer van de eeuw benoemd en dat vind ik een grote eer. Mijn foto hangt in het groot in het clubhuis en ook dat is mooi. Jammer alleen dat daar Bep van der Heijden opstaat en geen Beb. Mijn moeder sprak er vroeger als gastvrouw in de bestuurskamer journalisten altijd op aan als ze mij in de krant Bep genoemd hadden, haha. Xerxes, een geweldige tijd gehad bij die club. Toen wij negen jaar geleden 40 jaar getrouwd waren, kwamen alle spelers van toen op ons feest. Zelfs uit Denemarken waren ze afgereisd. Mooi, heel mooi.’
